-
-
-
بخش یازدهم: کوکِ واژه
اگر یار مرا دیدی به خلوت/ بگو ای بیوفا ای بیمروت/ نگفتی بر سر یارم چه اومد؟/ مرا ول کردی و موندی به غربت... ادبیات منظومِ عامه شامل اشعار و ترانههایی است که به زبان یا گویش مردمی سروده میشوند؛ گاه از سوی شاعران محلی و گاه توسط شاعران رسمی با زبانی عامهفهم، معمولاً در قالبهایی چون دوبیتی و مثنوی. این اشعار بخش مهمی از فولکلور و ادبیات شفاهیاند و احساسات، دردها، باورها و تجربههای زیستهٔ مردم را به شکلی زنده و بیواسطه بیان میکنند. ترانههای عامه معمولاً خالق و تاریخ مشخصی ندارند. سرودها و ترانههای مردمی بازتابدهندهٔ تاریخ، فرهنگ، اندیشه و اعتقادات اقواماند و نقش مهمی در حفظ زبان، سنتها و هویت فرهنگی ملتها دارند. ترانههای عامه، صدای ساده، جمعی و صادقِ مردمیاند که شعر را نه برای کتاب، بلکه برای زندگی ساختهاند. منابع متنی و صوتی: 1. کتاب «زبان و ادبیات عامه ایران»؛ حسن ذوالفقاری؛ 1394. 2. کتاب «ترانههای محلی فارس»؛ صادق همایونی؛ 1379. 2. آهنگ «امون از دل مو» از احمدرضا نبیزاده.
مشاهده کامل -
بخش دهم: ادبیات داستانی عامه؟!
و اما راویان اخبار و ناقلان آثار و طوطیان شکرشکن شیرینگفتار و خوشهچینان خرمن سخندانی و صرافانِ سرِ بازارِ معانی و چابکسوارانِ میدانِ دانش، تَوسَنِ خوشخرامِ سخن را بدین گونه به جولان درآوردهاند که... خلاصه: ادبیات داستانیِ عامه به مجموعهای از روایتهای تخیلیِ سرگرمکننده و آموزنده گفته میشود که در قالب نظم یا نثر، بهصورت شفاهی یا مکتوب، در میان مردم رواج داشته و در کنار ادبیات رسمی قرار میگیرد. افسانه، اسطوره، حکایت، مَثَل، لطیفه، نقل و آواز از رایجترین گونههای آن هستند. قصههای عامیانه معمولاً روایتهایی کهناند که بهصورت شفاهی یا مکتوب، نسلبهنسل منتقل شده و ریشه در فرهنگ قومی دارند؛ هرچند «کهن بودن» مفهومی نسبی است و مرز آن همواره محل بحث بوده است. منابع متنی و صوتی: 1. کتاب «زبان و ادبیات عامه ایران»؛ حسن ذوالفقاری؛ 1394. 2. آهنگ «غم جهان» از غلامحسین بنان-لینک دانلود: https://musiceman.net/new-music/%D8%A2%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%
مشاهده کامل -
بخش نهم: باورنامه
باورهای مردم عامه دربارهی آل! (پیش از هر چیز از اشکال پیش آمده در صوت این بخش متاسفم و به زودی صوت اصلاح شده را جایگزین خواهم کرد.) آل در باورهای عامه موجودی افسانهای، هولناک و از جنس اجنه دانسته میشود که دشمن زن تازهزا و نوزاد است. در روایتهای محلی، آل گاه به صورت زنی با اندام ناهنجار و نشانههای هراسآور، گاه به شکل حیواناتی چون سگ یا گربه و گاه با هویتی مردانه ظاهر میشود. توصیف چهره و هیئت آل در مناطق مختلف تفاوت دارد، اما تقریباً همیشه با ویژگیهای نامعمول بدنی همراه است. گفته میشود آل در کمین زائوست تا جگر او یا جفت نوزاد را برباید و اگر جگر زن را به آب برساند، بیماری یا مرگ را در پی خواهد داشت. برای فریب یا دور کردن آل، آیینهایی چون دفن یا سپردن جفت به آب، نیفتادن تنها زائو، کشیدن خط محافظ پیرامون اتاق، گذاشتن پیاز، نمک، نان یا قرآن بالای سر زائو و روشن نگه داشتن چراغ انجام میشده است. در مناطق مختلف، خواندن دعا، بستن طلسم، تیراندازی هوایی، حضور مرد در کنار زائو و ایجاد صدا برای گریزان کردن آل از جمله راههای شناختهشدهی دفع آن به شمار میرفته است.
مشاهده کامل -
بخش ششم: پردهخوان
پردهخوان یکم! در این بخش مقدمهی کتاب «بخارای من ایل من» نوشتهی محمد بهمنبیگی، نویسندهی نامآشنا و محبوب ایرانی، خوانده شد. به زودی داستانی از این کتاب که در راستای اهداف سینهبهسینهست تقدیمتون میکنم تا در بخشهای بعدی بیشتر دربارهی این مرد گرامی و کارنامهی درخشان و تاثیرش در ادب عامه، گفتگو کنیم. منابع متنی و صوتی: 1. مقدمهی کتاب «بخارای من ایل من»؛ محمد بهمنبیگی؛ 1368. 2. آهنگ قشقایی با نام «زاره ایرگم هاله» - لینک دانلود: https://sevilmusics.com/playlist/music-qashqai/
مشاهده کامل -
خیانت کردن
خيانت ازهمون جايى شروع میشه كه: با همكارت يه گفتگوى صميمى میكنى و بعد پاكش میكنى تا ديده نشه. نيمه شب به عشىق قديميت فكر میكنى و لبخند میزنى، درحالیكه كنارت كسى خوابه كه بهت اعتماد كرده. درد دلت رو به كسى ديكه ميكى، نه به همسرت. تو این پادکست از نفر سوم رابطه بودن گفتم؛از این که خیانت از کجا شروع میشه و وقتی این اتفاق می افته چه حسی بهت دست میده و چطور باید باهاش مواجه شی. اگه تو هم روزی بهت خیانت شده بدون مشکل تو نبودی تروماها و زخم های طرف مقابل و کمبود های خودش باعث این اتفاق شده🫠💔
مشاهده کامل -
بخش پنجم: کوچهگوش
میانپردهی اول! بگذار اولین جمله را کوچه بگوید، نه من... . . . نشاط خاطرات؛ شتاب لحظهها؛ درنگ قدمها؛ گرمی صداها؛ شبِ سردی بود… میشنوید لحظهای را که موسیقی خیابانی چنان اثر گذاشت که دوستم آهسته گفت: گریه نکنیا… لحظهای واقعی؛ از همانهایی که فقط کوچه میتواند ثبت کند! ششم مهر 1399 حافظیه از دریچهی کوچهگوش.
مشاهده کامل -
بخش چهارم: شروعِ ماجرا
با احترام! تقدیم به روان سرورانی که در این بخش نام برده شدند. جوری که شروع شد... پژوهش در فرهنگ و ادب عامهی ایران از روزگار صادق هدایت آغاز شد و با تلاش پژوهشگرانی چون انجوی شیرازی، محجوب، روحالامینی و ... ادامه یافت. ادب عامهی ایران دریایی رنگارنگ از روایتها، لهجهها، آیینها و باورهای مردمیست که در هر گوشهی کشور جلوهای تازه دارد. در این میان، فارس با تنوع زبانی و فرهنگیاش سهمی ویژه دارد و سالهاست پژوهشگران بزرگی به گردآوری افسانهها، شعرهای محلی، ضربالمثلها و آیینهای آن پرداختهاند. پادکست «سینهبهسینه» از همین نقطهی آشنا، یعنی ادب عامهی فارس، سفرش را آغاز میکند و گامبهگام به سراغ فرهنگ مردم سراسر ایران میرود. این مجموعه تلاشیست برای شنیدن و زنده نگهداشتن روایتهای مردمی؛ از قصهها و بیتهای کهن گرفته تا کارآواها و باورهای روزمره. «سینهبهسینه» مخاطبانش را به گفتوگویی همدلانه دعوت میکند تا هرکس با قصه، ضربالمثل یا خاطرهای، سهمی در ثبت و بازگویی فرهنگ زندهی این سرزمین داشته باشد. منابع متنی: 1. کتاب «زبان و ادبیات عامه ایران»؛ حسن ذوالفقاری.
مشاهده کامل -
بخش سوّم: چرا بشنویم؟
راستی! تو بگو چرا باید بشنویم؟! این مجموعه به بخشی از فرهنگ ایران میپردازد که کمتر در منابع مکتوب و آموزشی بازتاب یافته است؛ بخش زندهای از میراث مردم که در قالب قصهها، متلها، لالاییها، ترانههای محلی و ضربالمثلها نسلبهنسل منتقل شدهاند. این روایتهای مردمی هرچند اسناد رسمی نیستند، اما دربردارندهی واقعیترین جلوههای زندگی عمومیاند؛ جایی که میتوان نشانههای ترسها، امیدها، شوخطبعی، جهانبینی و حافظهی تاریخی مردم را بازشناخت. هر یک از این عناصر، از متلهای کودکانه تا امثال عامیانه، حامل تجربهها و باورهای دیرینهی ایرانیاند. هدف این پادکست، حفظ و بازخوانی این میراث شفاهی است. اینجا میتواند برای علاقهمندان ادبیات و مردمشناسی دریچهای تازه به شناخت فرهنگ زیستهی ایرانی باشد، و برای شنوندگان کنجکاو فرصتی فراهم کند تا با بخشهایی از زندگی و اندیشهی مردم آشنا شوند که در متون رسمی و دانشگاهی کمتر دیده میشوند. منابع متنی و صوتی: 1. آهنگ «گَپِ شُو» از ابراهیم منصفی - لینک دانلود: https://rami.ir/music/
مشاهده کامل -
بخش دوّم: اهمّیّت ادب عامّه
چرا ادب عامه اهمیت داره؟ در روزگار پرشتاب مدرن پرداختن به چنین مسائلی چه کمکی به امروز ما میکنه؟ کوتاه و مختصر به این سوالها پاسخ دادیم. خلاصهی مطلب اینکه: ادب عامه جوهرهی خرد جمعی یک قوم است؛ مجموعهای از تجربهها و باورهای مردم که در قالب ضربالمثلها، روایتها و لحنهای گفتار شکل گرفته و طی قرنها زبان و فرهنگ را زنده نگه داشته است. پژوهش در این زمینه یعنی حفظ واژهها، لهجهها و ساختارهایی که در معرض فراموشیاند و نشان از شیوهی زیست و اندیشهی ایرانی دارند. ادب عامه پلی میان گذشته و حال است و شناخت آن به درک ژرفتر از هویت فرهنگی و اجتماعی ما کمک میکند. هر روایت شفاهی سندی زنده از حافظهی تاریخی مردم است و بیتوجهی به آن، ما را دچار فراموشی جمعی و گسست نسلی میکند. به ما بگید که شما دربارهی اهمیت ادب عامه چطور فکر میکنید؟ منابع متنی و صوتی: 1. کتاب «زبان و ادبیات عامه ایران»؛ حسن ذوالفقاری؛1394. 2. آهنگ «بُدُوبُدُو» از ابراهیم منصفی - لینک دانلود: https://rami.ir/music/
مشاهده کامل -
صحبت کردن بدون فراموشی کلمات
چرا موقعی که باید چیزی رو بگیم نمیگیم دلیل این تاخیر چیه؟🔸️برسی علت و راهکارهایی که باعث میشه حرفامون یادمون نره💯👌
مشاهده کامل -
بخش اوّل: مبانی ادب عامّه
فولکلور چیست؟ تفاوت فرهنگ عامه با ادب عامه چیست؟ ادب عامه شامل چه مواردیست؟ خلاصهی مطلب اینکه: فرهنگ عامه یا فولکلور به معنای دانش توده و برگرفته از اندیشهها، باورها و رفتارهایی است که در میان مردم، بدون وابستگی به طبقه یا دورهای خاص، سینهبهسینه منتقل شدهاند. ادب عامه شامل طیف وسیعی از آثار روایی و غیرروایی، منظوم و منثور و حتی نمایشی است؛ از افسانه، اسطوره و متل گرفته تا اشعار کار و سوگ، نمایشهای آیینی و حکایتهای عامیانه. سرچشمهی این ادبیات در تجربهی زیستهی مردم است؛ در گفتگوها و آیینهای روزمرهی آنان، از مزرعه و بازار تا جشنها و سوگواریها. با این حال، در بررسی ادب عامه باید مرز آن را با فرهنگ عامهی کلیتر مشخص کرد؛ چرا که تنها عناصری در این حوزه قرار میگیرند که با ادبیات و بیان زبانی در پیوند باشند. بر همین اساس، مباحث این مجموعه بر جنبههای ادبی فرهنگ مردم متمرکز است، نه بر سایر نمودهای فرهنگی مانند خوراک یا رقص مگر آنکه با ادبیات ارتباطی مستقیم بیابند. منابع متنی: 1. کتاب «زبان و ادبیات عامه ایران»؛ حسن ذوالفقاری؛1394.
مشاهده کامل -
بخش صِفرُم!
درود! هانیه هستم؛ کارشناس ارشد ادب عامه. اینجا هستم تا آموختههایم را سینه به سینه منتقل کنم! باشد که قبول اُفتد... منابع متنی و صوتی: 1. کتاب «زبان و ادبیات عامه ایران»؛ حسن ذوالفقاری. 2. آهنگ «سلام علیکم یا الله» از شکر شیرازی- لینک دانلود: https://music-saz.ir/shekar-shirazi/
مشاهده کامل